Mặc dù chỉ số VN Index đã trở lại mức hấp dẫn so với các phiên trước, nhưng các vấn đề như thanh khoản thấp và rủi ro trái phiếu doanh nghiệp vẫn cần được giải quyết để thị trường một lần nữa lấy lại đà tăng.
Ảnh minh họa.
Trao đổi với Đầu tư Sài Gòn, ông THÁI HỮU CÔNG, Giám đốc chiến lược đầu tư tại Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), cho rằng dòng tiền trên thị trường chứng khoán sẽ tiếp tục duy trì ở mức thấp trừ khi các vấn đề này được giải quyết.
HÀNH TRÌNH: - Thưa ông, theo ông, đâu là nguyên nhân dẫn đến thanh khoản trên thị trường chứng khoán thấp?
Ông THÁI HỮU CÔNG: - Thanh khoản trên thị trường chứng khoán hiện đang duy trì ở mức khá thấp. Khối lượng giao dịch của VN Index chỉ đạt trung bình 12 tỷ cổ phiếu / tháng, giảm xấp xỉ 30% so với nửa cuối năm 2021. Nếu nhìn vào biểu đồ tháng, chúng ta có thể thấy giá trị giao dịch của VN Index trong 3 tháng gần đây. có tháng giảm giá chỉ đạt trung bình 13.300 tỷ đồng / phiên và khối lượng giao dịch cũng duy trì dưới đường MA 20 trung bình. Điều này cho thấy tâm lý thận trọng của nhà đầu tư do lo ngại thị trường có thể tiếp tục điều chỉnh xuống các vùng hỗ trợ sâu hơn.
Trên thực tế, nhiều nhà đầu tư đang nắm giữ tiền mặt và chờ đợi những dấu hiệu rõ ràng hơn về việc hình thành đáy trước khi quyết định giải ngân. Trong khi đó, việc giảm giá diễn ra ở hầu hết các nhóm ngành khiến nhà đầu tư sở hữu cổ phiếu thua lỗ cũng hạn chế cơ cấu danh mục sang các cổ phiếu khác. Việc nhà đầu tư chọn cách phong tỏa tài sản cũng là một trong những nguyên nhân khiến thanh khoản thị trường thấp. Theo thống kê, tại thời điểm cuối tháng 9/2022, số dư tiền gửi của nhà đầu tư trên tài khoản chứng khoán khoảng 72.500 tỷ đồng, tăng 2.400 tỷ đồng so với cuối quý II / 2022. Số tiền này là rất lớn so với so với quy mô thị trường chứng khoán hiện tại.
- Thưa ông, có một thực tế mà hầu như ai cũng nhận ra là mặt bằng giá cổ phiếu đã giảm, nhưng dòng tiền bắt đáy vẫn chưa tham gia, thậm chí có dấu hiệu rút ra trong những phiên điều chỉnh sâu. Bạn nghĩ gì về hiện tượng này?
- Tính đến phiên giao dịch ngày 4/11, chỉ số VN Index hiện đang giao dịch quanh mức P / E trailing 10,4 lần, tương đương mức đáy trong đại dịch Covid-19 vào cuối quý I / 2020. Thị trường giảm sâu phản ánh rủi ro liên quan đến lạm phát, tỷ giá hối đoái, lãi suất, và đặc biệt là sự bất ổn của thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế vĩ mô dài hạn của Việt Nam được đảm bảo, cùng với sự tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết, tôi cho rằng cơ hội đầu tư dài hạn xuất hiện khá rõ ràng.
Tuy nhiên, trong ngắn hạn, tâm lý nhà đầu tư trong nước vẫn bị ảnh hưởng mạnh bởi những thông tin, cách xử lý sai lầm của doanh nghiệp và sự biến động của thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Dòng tiền chỉ có thể thực sự quay trở lại mạnh mẽ nếu yếu tố này hạ nhiệt và không có diễn biến mới trong thời gian tới. Nếu so sánh với số liệu lịch sử, trong thời kỳ lãi suất cao như hiện nay, nhiều nhà đầu tư lo ngại P / E có thể giảm xuống 7,3 lần trước khi tạo đáy, tương đương mức giảm xấp xỉ 30%. Bên cạnh đó, những rủi ro vĩ mô trong nước như nợ xấu ngân hàng, trái phiếu doanh nghiệp, hay các yếu tố bên ngoài như FED tăng lãi suất, nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu và cuộc chiến đang diễn ra giữa Nga và Ukraine, khiến việc bắt đáy trở nên thận trọng hơn.
- Thưa ông, có ý kiến cho rằng, thị trường chứng khoán khó khăn khiến dòng vốn đổ về các kênh đầu tư ít rủi ro hơn như kênh tín dụng. Tuy nhiên, các ngân hàng đang gặp khó khăn trong việc thu hút vốn. Theo quan sát của ông, dòng tiền trên thị trường chứng khoán hiện đang chảy về đâu?
- Ngoài yếu tố đóng băng tiền trong tài khoản nhà đầu tư, như tôi vừa đề cập, dòng tiền cũng bị rút ròng ra khỏi thị trường. Ở thời điểm hiện tại, có thể thấy cung tiền tăng trưởng khá chậm so với tốc độ tăng trưởng tín dụng trong nước do sự chủ động điều tiết từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Thu ngân sách nhà nước tăng trưởng tích cực, vượt dự toán, chi ngân sách nhà nước được kiểm soát và thấp hơn kế hoạch, làm cho cân đối ngân sách đến ngày 15/8 thặng dư cao, đạt 247.601 tỷ đồng. Bên cạnh đó, việc Ngân hàng Nhà nước tiếp tục bán ròng ngoại tệ khiến một lượng lớn tiền đồng Việt Nam bị hút ròng, gây khó khăn cho thanh khoản của nền kinh tế, trong đó có hệ thống ngân hàng và thị trường chứng khoán.
- Thưa ông, trước tình hình khó khăn của thị trường chứng khoán hiện nay, ông có thể đưa ra nhận định về dòng tiền trên thị trường chứng khoán trong thời gian tới?
- Hiện nay, hai thị trường huy động vốn lớn của doanh nghiệp nhà nước là tín dụng và phát hành trái phiếu doanh nghiệp đang khá tắc nghẽn. Điều đáng lo ngại hơn là một số doanh nghiệp đang chịu áp lực lớn về dòng tiền khi lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành các năm trước đang đến kỳ đáo hạn.
Hiện tại, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp đến hạn thanh toán năm 2022 là 144.000 tỷ đồng, trong khi năm 2023 là 230.000 tỷ đồng. Số lượng trái phiếu doanh nghiệp đến hạn thanh toán này hầu hết tập trung vào tháng cuối năm nay và nửa cuối năm 2023. Không chỉ thị trường chứng khoán mà cả nền kinh tế chung chắc chắn sẽ phải đối mặt với một lượng lớn tiền rút ra khỏi nền kinh tế. Nguyên nhân là do doanh nghiệp phải thu tiền để đảm bảo nghĩa vụ trả nợ. Do đó, trong bối cảnh đó, dòng tiền vào thị trường chứng khoán trong thời gian tới được dự báo sẽ tiếp tục duy trì ở mức thấp.
- Cám ơn rất nhiều.