Lãi suất cao chỉ là cá biệt
Theo số liệu thống kê của HNX, trong 10 tháng đầu năm 2019, bình quân lãi suất phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) là 9%/năm. Bình quân lãi suất phát hành TPDN tương đương với mức lãi suất phổ biến cho vay trung và dài hạn của hệ thống ngân hàng thương mại do NHNN công bố (9 - 11%/năm).
Trên thị trường có một số doanh nghiệp phát hành với lãi suất rất cao. Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính Nguyễn Hoàng Dương trong cuộc trao đổi với Cổng thông tin điện tử Bộ Tài chính cho biết đây là các giao dịch riêng lẻ, cá biệt, không mang tính chất đại diện và không ảnh hưởng đến mặt bằng lãi suất huy động vốn từ phát hành trái phiếu của các doanh nghiệp.
Lãnh đạo Vụ Tài chính cho biết trường hợp doanh nghiệp bất động sản phát hành lãi suất trên 14%/năm là công ty Phát Đạt huy động cho các dự án được đánh giá là an toàn và có khả năng sinh lời. Nhà đầu tư bao gồm quỹ đầu tư chuyên nghiệp và một nhóm nhà đầu tư cá nhân có khả năng đánh giá được rủi ro đầu tư. Đến nay, doanh nghiệp này thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của trái phiếu.
Với trường hợp phát hành lãi suất ở mức 20%/năm của công ty Hồng Hoàng, Vụ Tài chính cũng đã rà soát và đề nghị doanh nghiệp, tổ chức tư vấn phát hành báo cáo. Theo đó, doanh nghiệp cho biết mức lãi suất 20%/năm là mức lãi suất trần, lãi suất cụ thể được tính theo từng kỳ trả lãi (hàng tháng) và theo với lãi suất huy động tiền gửi tiết kiệm của 2 ngân hàng thương mại nhà nước cộng với độ lệch, theo tính toán thì lãi suất cho kỳ trả lãi đầu tiên khoảng trên 11%/năm.
Trước đó vào cuối tháng 10, công ty Đầu tư Thương mại Hồng Hoàng thông báo hoàn tất phát hành số trái phiếu trị giá hơn 1.402 tỷ đồng, kỳ hạn và bên mua là nhà đầu tư nước ngoài. Hồng Hoàng đã sử dụng hàng chục triệu cổ phiếu ngân hàng ACB để làm tài sản bảo đảm với bên nhận đảm bảo là Saigon Asia Credit Limited. Thương vụ phát hành này đáng chú ý khi có mức lãi suất cao ngất ngưỡng 20%/năm và được báo chí liên tục thông tin. (Chi tiết xem thêm tại đây).
Quy mô TPDN vẫn còn nhỏ
Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính cho biết thị trường TPDN từ năm 2017 có sự phát triển nhanh để đáp ứng yêu cầu huy động vốn của doanh nghiệp. Năm 2018, quy mô thị trường đạt 9,01% GDP, tăng 58% so với năm 2017 và gấp 3,5 lần so với quy mô năm 2015 (3,4% GDP). Tính đến tháng 10/2019, quy mô thị trường TPDN tiếp tục tăng 28% so với cuối năm 2018, tương đương 10,47% GDP dự kiến năm 2019.
Sự phát triển này cho thấy bước đầu có sự dịch chuyển vốn huy động từ kênh tín dụng ngân hàng sang kênh phát hành trái phiếu, hướng tới việc phát triển cân bằng hơn giữa kênh thị trường vốn và kênh tín dụng ngân hàng, nhằm giảm áp lực huy động cho kênh tín dụng ngân hàng theo chủ trương của Chính phủ.
Tuy vậy quy mô thị trường vẫn còn nhỏ so với các cấu phần khác của thị trường vốn, các doanh nghiệp vẫn chủ yếu phát hành theo phương thức riêng lẻ, tính công khai, minh bạch cần phải tiếp tục được củng cố, nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư, phân tích…
Quy mô thị trường TPDN Việt Nam vẫn còn nhỏ
Lãnh đạo Vụ Tài chính cho rằng các nhà đầu tư khi tham gia thị trường TPDN cần phải tiếp cận đầy đủ thông tin, phân tích và đánh giá kỹ các rủi ro có thể gặp phải khi mua trái phiếu.
"Do khả năng trả nợ của doanh nghiệp phụ thuộc rất lớn vào kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, hiệu quả sử dụng nguồn vốn huy động nên các nhà đầu tư cá nhân cần rất thận trọng khi quyết định đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp", ông Dương cảnh báo.
Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính nhận định trái phiếu phát hành theo hình thức riêng lẻ chỉ phù hợp với các tổ chức, còn nhà đầu tư cá nhân nếu đầu tư thì phải am hiểu về tài chính, có khả năng phân tích rủi ro và dám chấp nhận rủi ro trong đầu tư. Theo đó, TPDN riêng lẻ không phù hợp với nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ.
Các thông tin cần tìm hiểu được ông Dương khuyến nghị là đơn vị phát hành và mục đích huy động vốn; điều kiện về tài sản đảm bảo; cam kết của chủ thể phát hành; kỳ hạn và phương thức trả nợ gốc lãi... Do đó, nhà đầu tư cá nhân không nên chỉ mua trái phiếu vì lãi suất cao mà thiếu tìm hiểu kỹ về rủi ro.
Huy Lê
Tuyên bố trách nhiệm: Bài viết được lấy nguyên văn từ nguồn tin nêu trên. Mọi thắc mắc về nội dung bài viết xin liên hệ trực tiếp với tác giả. Chúng tôi sẽ sửa, hoặc xóa bài viết nếu nhận được yêu cầu từ phía tác giả hoặc nếu bài gốc được sửa, hoặc xóa, nhưng vẫn bảo đảm nội dung được lấy nguyên văn từ bản gốc.