Đây là ý kiến của ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng tại buổi hội thảo “Bảo vệ quyền lợi người mua nhà, minh bạch hóa thị trường bất động sản” do báo Thanh Niên tổ chức tại TP.HCM.

Những vụ sai phạm của chủ đầu tư dự án bất động sản (BĐS) gần đây tại TP.HCM như: chung cư The Harmona (quận Tân Bình), chung cư Bảy Hiền Tower (quận Tân Bình), chung cư Ruby Land (quận Tân Phú), chung cư Cao ốc Xanh (quận 9)… về xây sai quy định cho phép; cố tình đưa dân vào ở khi công trình chưa nghiệm thu gây sức ép với cơ quan quản lý Nhà nước; thế chấp dự án chung cư nhiều lần, không trả nợ ngân hàng… khiến người mua nhà bị đem ra làm “con tin” giữa chủ đầu tư chung cư và ngân hàng.

Điều này càng làm xấu thêm hình ảnh chung cư khi lâu nay đã xảy ra các tranh chấp giữa người mua nhà với ban quản trị chung cư, chủ đầu tư…

Theo ông Nguyễn Mạnh Khởi, có nhiều giải pháp để bảo vệ quyền lợi người mua nhà, nhưng điều quan trọng nhất là minh bạch hóa thị trường.

Điều này sẽ giải quyết các vấn đề, người tiêu dùng sẽ được luật pháp bảo vệ như thế nào khi xảy ra những rủi ro trong mua nhà; Chủ đầu tư làm ăn chân chính bị liên lụy do một số chủ đầu tư “con sâu làm rầu nồi canh” thì thế nào…

Một giải pháp đã đưa ra trong thời gian qua là bảo lãnh ngân hàng tại các dự án để đảm bảo an toàn cho người mua nhà.

Ông Khởi cho biết thêm, vấn đề bảo lãnh chúng tôi có tham khảo cách làm của Nhật Bản và Hàn Quốc khi Chính phủ hai nước này đứng ra thành lập Công ty Bảo lãnh, các chủ đầu tư muốn bán nhà hình thành trong tương lai phải nộp phí để được bảo lãnh.

Tại Việt Nam cũng muốn hình thành những công ty như thế này nhưng rất khó khăn vì Chính phủ phải đổ một nguồn vốn ban đầu. Do vậy, việc bảo lãnh hiện nay thông qua ngân hàng, đây cũng là bảo vệ người tiêu dùng.

Một giải pháp để bảo vệ quyền lợi người mua nhà khi có rủi ro xảy ra là trách nhiệm của các cơ quan liên quan được quy định trong luật.

Trách nhiệm của chủ đầu tư thì xử lý chủ đầu tư, trách nhiệm của ngân hàng thì xử lý ngân hàng… Khi luật pháp hở thì bổ sung. Việc góp ý chỉnh sửa luật trên tinh thần người mua nhà không có lỗi nếu họ đã đóng tiền đầy đủ.

Đã xác định trách nhiệm thì phải xử lý sai phạm. Chẳng hạn, việc sai phạm về xây dựng tại chung cư Bảy Hiền Tower, không thể chấp nhận việc chủ đầu tư đưa dân vào ở để ngăn cản cơ quan quản lý Nhà nước xử lý sai phạm. Không thể lôi người dân vào và nói người dân không có lỗi.

Việc minh bạch thông tin cũng sẽ được thực hiện khi tới đây sẽ công khai thông tin về các dự án (đang xây dựng phần mềm cho việc này).

Hiện nay, một trong những khâu trong lĩnh vực đất đai là sổ đỏ, sổ hồng đã minh bạch, nhưng vẫn còn lĩnh vực đăng ký giao dịch bảo đảm chưa minh bạch.

Chính vì thế khi người dân mua nhà riêng rẻ hay mua nhà dự án chưa biết được dự án nào đã thế chấp, dự án nào đã giải chấp nếu không đến tận văn phòng đăng ký, nếu như không thân thiết, tìm rất khó, “ngay như tôi tìm cũng khó”, ông Khởi nói.

Bên cạnh đó, người dân cũng phải nhận thức rằng bất động sản là tài sản có giá trị, khi mua người dân cũng phải tự bảo vệ mình bằng cách tìm hiểu càng nhiều thông tin về các dự án càng tốt để tránh rủi ro bất đắc dĩ.

HOÀNG ANH